BU YIL GRİP OLMA!
Bu yıl grip olmamak için öncelikle gribin ne olduğunu bilmemiz, sonra nasıl bulaştığını anlamamız ve nasıl önlem alacağımızı öğrenmemiz gerekir.
Grip hastalığı, etkeni influenza virüsü olan; üst solunum yollarına yerleşen ve insanlarda halsizlik, yorgunluk, ateş, eklem ağrısı, burun akıntısı ve bulantı, hapşırma gibi şikayetlere neden olan bulaşıcı mevsimsel bir hastalıktır.
İnfluenza virüsü her yıl farklılaştığı ve/veya pek çok alt tipindenBU YIL GRiP OLMA! biri mevsimsel gribe neden olduğu için insanda oluşturduğu hastalığın semptomları da farklı olur. Bir yıl hapşırma, ateş ön plandayken; ertesi yıl bulantı, boğaz ağrısı, öksürük vb. ön planda olur. Grip aşısının her yıl değişmesinin nedeni de budur. Diğer aşılarda (kızamık, Hepatit B vb.) hep aynı aşı yapılır ve uzun süre bağışıklık sağlar. Grip aşısı yaptırmak, korunmak için en önemli yollardan biridir.
İnfluenza virüsünün A-B-C olarak üç alt tipi vardır. İnfluenza A; insanlarla birlikte kuşlar, domuzlar, atlar, yabani hayvanları da efekte eder. İnfluenza B-C ise sadece insanlarda hastalığa neden olur.
Gripten korunmamız için bilmemiz gereken en önemli nokta nasıl bulaştığıdır. Eğer bunu tam bilirsek alacağımız önlemler kendiliğinden ortaya çıkar.
Grip Virüsünün İnsandan İnsana Bulaşma Yolları:
1-Solunan havayla:(Hasta kişinin hapşırması, öksürmesi, konuşması sırasında havaya salının virüslerin solunması vb.) Yaklaşık 1 metrekarelik alan temas alanıdır ve influenza virüsü yaklaşık 2-4 saat bu alanda bulaşma riski içerir.
2-Hasta olan kişiyle yakın temasla: (Tokalaşma, öpüşme vb.)
3-Hasta olan kişinin eşyalarını kullanmakla: (Havlu, mendil, giysiler, kaşık, çatal vb.)
Mevsimsel bir virüs olan influenza; insandan insana geçerken arıların bir kovandan diğerine geçmesi gibi toplu hareket ederler. Arı için kovan ne ise virüs için de insanın burun içi, boğazı ve gözü aynıdır. Bu bölgeler yerleşip çoğalırlar ve bal yaparlar (!) (Salgıların artması, tükürük, sümük vb.) Halk arasında yaygın olarak –“Bana bulaştırdı kendisi iyileşti.”- söylentisi doğru olabilir.
Yukarıda belirtilen üç yoldan biriyle bulaştığı anı aslında herkes fark edebilir. Grip mevsiminde bulunduğumuz ortamda ani gelişen hapşırma, öksürük, burun akıntısı gözlerde yanma, boğazda ağrı, yanma hissi bulaşmanın işaretidir. Eğer bu durumla karşılaşırsınız bulunduğunuz ortama göre değişmekle birlikte hızla yapmanız gereken şeyler vardır.
Kalabalık bir yerdesiniz: (metro, otobüs, uçak gibi toplu taşıma araçları, iş toplantısı, seminerler vb.)
1- Ortamdan hemen uzaklaşın, tuvalete gidin burunuzu ve ağzınızı iyice yıkayın; sümkürün, ellerinizi yüzünüzü sabunla yıkayın.Mümkünse ortama dönmeyin. Dönmek zorundaysanız önceki oturduğunuz yerden en az 2-3 metre uzağa oturun.
2- Ortamı terk edemiyorsanız, grip mevsiminde yanınızda mutlaka mendil bulundurun. Bulaştığını fark ettiğiniz anda burnunuzu mendille silin, mendili buruşturun ve atın.
Mümkünse bulunduğunuz alandan başka yere geçin. (metro içinde başka bir vagona vb.)
Bunları yaparken amacımız burnumuzda, boğazımızda çok hızlı çoğalabilen virüsü hızla üreme yerlerinden uzaklaştırmaktır.
Yukarda anlatılanların hiçbirini yapamadık ya da yaptık ama hala hapşırma, burunda- boğazda yanma hissi devam ediyor, hafif kırgınlık başladı ise bu durumda yapmamız gereken ilk iş eve gitmek, kimseye temas etmeden elbiselerimizi çıkarmak, kirliye atmak ve banyo yapmaktır. Banyoda özellikle ağzımızın ve burnumuzun içini bol suyla yıkamak temiz elbiseleri giymek ve dinlenmektir.
Tüm bunları yaptınız ama hastalığa yakalandınız: O zaman eğer ek bir sağlık sorunuz yok ve altmış yaşından genç iseniz mümkünse evde dinlenin. Her gün banyo yapın; yatak, çarşaf ve yastık örtülerini değiştirin bol sıvı tüketin. Başkalarına bulaştırmamak için tokalaşmayın, kaşık çatalınızı bardağınızı kirliye koyun, şikayetleriniz artarak devam eder veya öksürük başlarsa doktora gidin. Altmış yaşının üzerinde veya eşlik eden kronik bir hastalığınız varsa (KOAH, ŞEKER HASTALIĞI, KALP HASTALIĞI, BAĞIŞIKLIK YETMEZLİĞİ vb. ) mutlaa doktora gidin .
GRİP HASTALIĞININ TEDAVİSİ:
1- SEMPTOMATİK-DESTEK TEDAVİSİ:
Grip hastalığıyla ilgili halk arasında eskiden daha sık kullanılan bir cümle vardı “Grip doktora gidersen bir haftada, gitmezsen yedi günde geçer.” Bu cümle artık eskisi kadar geçerli olmasa da hala herkesin griple ilgili bir tedavi yöntemi vardır. İnsanların birbirlerine en sık tedavi önerileri yaptıkları hastalıktır.
A- Analjezik kullanımı
B- Bol sıvı alımı
C- C vitamini, vitaminler
D-Dekonjensanlar
E-Evde dinlenme
F-Diğer
2- ANTİ-VİRAL TEDAVİ
Grip hastalığında kullanılan anti-viral ilaçlar özellikle hastalığın başladığı ilk 48 saat içinde etkilidir. Gerekli serolojik tetkikler yapıldıktan sonra etkenin influenza olduğu anlaşılınca tedaviye başlamak en doğru yoldur. Bazen hastanın durumuna göre sonuç beklemeden de başlanılabilir. Aşağıdaki ilaçlar bu amaç için kullanılabilir.
Oseltamıvır
Rimantadine
Zanamivir
Amantadın
Son olarak grip hastalığının tedavisinde antibiyotiğin yeri yoktur. Doktor muayenesi sonucunda bakterilere bağlı enfeksiyon tespit edilirse antibiyotik başlayabilir.
BU YIL GRİP OLMA!